دانستنی های دیابت

عوارض گوارشی دیابت یا گاسترو پارزی اختلالی است که در بیماران دیابتی نوع یک و دو رخ می‌دهد در این حالت محتویات معده باتاخیر طولانی تخلیه می‌گردد واعصاب معده به خوبی کار نمی‌کند. در واقع عصب معده به نام عصب واگ که در حرکت غذا در لوله گوارش نقش دارد آسیب می‌بیند و ماهیچه‌های معده و روده کوچک به طور طبیعی کارنمی‌کنند لذا حرکت غذا در لوله گوارش کند می‌شود یا کاملا متوقف می‌گردد.
این اختلال نوع دیگری از نوروپاتی(اختلال عصبی) دیابتی است که در صورتی که قندخون در یک دوره طولانی مدت بالا بماند عصب معده آسیب می بیند. به این ترتیب که قند خون بالا منجر به تغییرات شیمیایی در اعصاب و آسیب به عروق خونی که اکسیژن و مواد غذایی را به اعصاب حمل می‌کنند می شود.

علائم و نشانه ها

علائم و نشانه‌های تاخیر در تخلیه معده (گاستروپارزی) عبارتند از :

? سوزش سردل
? تهوع واستفراغ مواد غذایی هضم نشده
? احساس پری زودرس هنگام غذا خوردن
? کاهش وزن
? نفخ شکم
? سطوح قند خون نامنظم
? بی‌اشتهایی
? احساس برگشت غذا از معده به مری (رفلکس گاستروازوفاژیل)
? احساس انقباض وگرفتگی عضلات  دیواره معده

درمان

? مهمترین هدف درمان در گاستروپارزی ناشی از دیابت، کاهش سطح خون تا حد امکان می‌باشد. درمان شامل تزریق انسولین ، داروهای خوراکی کاهنده قندخون ، تغییر در نوع رژیم غذایی و زمان غذاخوردن ودرموارد شدیدتر لوله غذایی و تغذیه از راه وریدی می باشد.

دراختلال تاخیر در تخلیه معده، سرعت هضم و جذب غذا آهسته‌تر می‌شود. بری کنترل بهتر قند خون نکات زیر توصیه می‌شود :
دریافت بیشتر انسولین
  
? دریافت انسولین بعد از غذا به جای قبل از غذاخوردن
  
? کنترل مکرر سطح قندخون بعد از غذا وتزریق انسولین در زمان نیاز

درمان دارویی:
داروهای مختلفی برای درمان گاستروپارزی استفاده می‌شود. پزشک ممکن است داروهای مختلفی برای شما استفاده کند یا ترکیبی از داروها را برای بدست آوردن بهترین نتیجه بکار برد.

تغییرات غذایی:
تغییر دادن عادات غذایی می‌تواند به کنترل اختلال تأخیر در تخلیه معده کمک کند. پزشک یا متخصص تغذیه دستورات خاصی را به شما می‌دهند. در هر حال یکی از نکات مهم، تغییر وعده‌های غذایی از 3 بار در روز به 6 بار در روز ولی باحجم کمتر است. وقتی در هر بار غذا خوردن، حجم کمتری از غذا وارد معده شود در نتیجه معده خیلی پر نمی‌شود. پزشک یا کارشناس تغذیه ممکن است به شما توصیه کند در طول روز برای ثابت شدن سطح قند خونتان و بهتر شدن وضعیت بیماریتان، چندین وعده مواد غذایی آبکی استفاده کنید.

مواد غذایی آبکی، همه مواد مغذی موجود در غذاهای جامد را دارند اما آسانتر و سریعتر از خلال معده عبور می‌کنند. همچنین از مصرف غذاهای با چربی بالا یا غذاهای پرفیبر اجتناب کنید. چربی به طور طبیعی سرعت هضم را کند می‌کند و فیبر هم هضم را مشکل می‌سازد در نتیجه باعث تشدید مشکل موجود می‌شوند. بعضی از غذاهای پرفیبر مثل پرتقال و کلم بروکلی محتوی موادی هستند که غیرقابل هضم می‌باشند این مواد غیرقابل هضم به مدت طولانی در معده باقی می‌مانند و احتمال تشکیل bezoar (گلوله‌های سفت غذا که باعث انسداد لوله گوارش می‌شوند) وجود خواهد داشت لذا از مصرف آنها خودداری کنید.

تغذیه لوله‌ای:
اگر سایر شیوه‌ها موثر واقع نشوند ممکن است نیاز به جراحی و گذاشتن یک لوله غذایی وجود داشته باشد .
این روش بیشتر زمانی کاربرد دارد که اختلال معده از جذب مواد غذایی و داروهای مورد نیاز برای کنترل قند از طریق گردش خون ممانعت بعمل آورد. با حذف منبع مشکل (معده) در این روش و هدایت مستقیم مواد غذایی و داروها به داخل روده باریک، در نتیجه از هضم و رسیدن این مواد به جریان خون مطمئن می‌شویم. این روش ممکن است موقتی باشد و تنها زمانی که گاستروپارزی شدید گردد بکار گرفته شود .

مسئله مهم این است که در بیشتر موارد گاستروپارزی قابل علاج نیست و معمولاً به صورت مزمن باقی می‌ماند و درمان تنها کمک می‌کند تا حد امکان سلامت و راحتی بیمار حفظ شود.

منبع پرتال ملی آموزش دیابت
مقدمه

اهمیت ورزش در دیابت

امروزه بروز دیابت در کشورهای جهان به موازات کاهش میزان فعالیت مردم و افزایش چاقی به طور فزاینده ای بیشتر شده است. با توجه به نقش ورزش در افزایش سطح فعالیت و کاهش وزن می توان به اهمیت آن در پیشگیری و درمان دیابت پی برد. اکثر افرادی که دیابت خود را کنترل می کنند کسانی هستند که به طور منظم ورزش می نمایند. در واقع ورزش یکی از سه پایه اصلی درمان دیابت را علاوه بر رژیم غذایی و داروها تشکیل می دهد.

 

» ورزش و دیابت نوع 2

اثرات
مثبت ورزش در دیابت نوع 2 متعددند. تحقیقات جدید بر این امر تأکید می کنند
که ورزش منظم در دراز مدت نه تنها باعث بهبود کنترل دیابت نوع 2 خواهد شد.
بلکه حتی قادر است تا از بروز آن در افراد در معرض خطر نیز جلوگیری کند.
نکت ه مهم دیگر در مورد نقش ورزش در کنترل دیابت نوع 2 اهمیت شروع زود
هنگام آن است. در واقع هر چه قدر ورزش در مراحل اولی ه دیابت و قبل از
اینکه نیاز به دارو در شخص مبتلا پیدا شود شروع گردد، اثرات آن در بهبود
کنترل دیابت بیشتر خواهد بود. به طور کلی فوائد انجام منظم ورزش در دیابت
نوع 2 به قرار زیر هستند:

  • کنترل بهتر قند خون:
    همانطور که می دانید یکی از علل عمده افزایش قند خون در دیابت نوع 2
    مقاومت نسبت به عملکرد انسولین در بدن است. ورزش با کم کردن این مقاومت و
    افزایش اثر انسولین در بدن (یعنی افزایش ورود گلوکز به داخل سلولهای بدن
    مخصوصأ سلولهای عضلانی) باعث کاهش قند خون می شود و این اثر خود را با کم
    کردن قند خون ناشتا و مقدار « هموگلوبین A1C» که بیانگر وضعیت دراز مدت
    قند خون شما در طول 3-2 ماه گذشته است نشان خواهد داد.
  • کاهش
    چربی: مطالعات زیادی نشان داده اند که ورزش منظم در کاهش چربی خون خصوصأ
    تری گلیسیرید بسیار موثر است. همچنین کلسترول خوب بدن (HDL) را نیز به
    خوبی بالا می برد.
  • درمان چاقی و افزایش وزن: همانطور که
    قبلاً گفته شد فعالیت منظم ورزشی در صورت همراهی با رژیم غذایی مناسب نقش
    بسیار مهمی در کاهش وزن و سپس حفظ وزن موجود و جلوگیری از بروز مجدد چاقی
    بر عهده دارد.

 

» ورزش و دیابت نوع 1

اهمیت ورزش در دیابتافراد
مبتلا به دیابت نوع 1 می توانند درتمام سطوح فعالیت ورزشی از آماتور تا
حرفه ای شرکت کنند، البته به شرط اینکه دچار عوارض دیابت نشده باشند و
کنترل قند خونشان در حد قابل قبولی باشد. تنظیم مقدار انسولین تزریقی و
غذای مصرفی براساس شدت و زمان انجام فعالیت ورزشی مهمترین اصل در انجام
ورزش در دیابت نوع 1 است و جایگاه مهمی در کنترل آن دارد. انجام آزمایش
قند خون جهت اطلاع از چگونگی پاسخ بدن به ورزش نیز از اهمیت اساسی
برخوردار است و باعث افزایش کارآیی و جلوگیری از حملات هیپوگلیسیمی
می گردد.

به طور کلی هدف اصلی از انجام ورزش در دیابت نوع 1
ایجاد یک حس اعتماد به نفس بالا در افراد مبتلاست. شما باید این حس را در
خود تقویت کنید که « دیابت نباید هیچگونه محدودیتی در فعالیتهای روزمر ه
من بوجود آورد». البته فوائد دیگر ورزش که در مورد دیابت نوع 2 گفته شد در
اینجا صادق است.