اطلاعیه انجمن دیابت ایران درباره ”دیابت و
روزه داری“
در
ایام شعبان المعظم قرار داریم؛ یعنی ایام آماده سازی برای ماه مبارک رمضان،
ایام برقراری تعادل جسم و روحمان؛ ایامی که طی آن، تلاش می‌کنیم تا
”زیاده‌روی‌ها و سهل‌انگاری‌های“ طول سال را، به ”توجه و تمرکز بر جسم و
روح“ تبدیل نماییم که خود، از اهداف مهم روزه‌داری است.
بدون
شک، اگر آماده سازی برای روزه‌داری ماه مبارک رمضان، قبل از شروع این ماه
آغاز گردد، نتایج پایدارتری به دنبال خواهد داشت و از همین روست که در کتب
ادعیه، به تناوب و در برخی روزها، روزه‌داری در ماه‌های رجب و شعبان توصیه
گردیده است. دیابتی‌های عزیز نیز از این قاعده می‌توانند پیروی نمایند.
بیش از
4 میلیون نفر از جمعیت کشور به دیابت مبتلا هستند. حفظ مقدار قند خون در حد
طبیعی (140- 60 میلی‌گرم درصد)، هدف درمان دیابت است زیرا افزایش دراز مدت
قند خون، سبب بروز عوارض دیابت می‌شود که در آن صورت، درمان دیابت بسیار
پرهزینه و گاه غیرممکن خواهد شد. افراد دیابتی که از آموزش‌های لازم
برخوردار شده‌اند به خوبی قادرند تشخیص دهند که آیا می‌توانند روزه بگیرند
یا خیر. زیرا این افراد طی آموزش‌های خود دریافته‌اند که به کدام گروه از
دیابتی‌ها تعلق دارند و در مورد شرایط روزه‌داری در هر گروه حتماً با پزشک
خود مشورت می‌نمایند.
به عبارت بهتر، دیابتی که روزانه قند خون و
یا قند ادرار خود را در منزل مورد آزمایش قرار نمی‌دهد، احتمالاً قادر به
روزه‌داری نخواهد بود!
افراد
تحت درمان با انسولین:
از
آنجا که این افراد به دنبال تزریق انسولین، به دفعات نیز باید غذا میل
نمایند، لذا توصیه نمی‌شود روزه بگیرند. در صورت تمایل شدید به روزه‌داری،
با توجه به شرایط زیر، این افراد در موارد خاص و آن هم زیر نظر پزشک معالج
خود می‌توانند روزه بگیرند: نداشتن نوسانات شدید قند خون و نیز عوارض
پیشرفته دیابت (عوارض چشمی، کلیوی، عصبی و قلبی- عروقی)
افراد تحت درمان
با داروهای خوراکی (قرص):
لازم
است این افراد با پزشک معالج خود مشورت نمایند. به طور کلی برای افرادی که
توانسته‌اند قند خون خود را به طور دائمی در حد طبیعی حفظ و کنترل نمایند
با حفظ شرایط زیر، از نظر پزشکی روزه‌داری بلامانع است:
-
لازم است مدتی قبل از شروع ایام ماه مبارک رمضان، به طور آزمایشی،
روزه‌داری را آغاز کرده و طی روز، به ترتیب زیر، قند خون خود را آزمایش
کنند: -
قبل از سحر (حداکثر 120 میلی‌گرم درصد)
-
2 ساعت بعد از سحر (حداکثر 160 میلی‌گرم درصد)
-
بین ساعت 1 تا 3 بعدازظهر (کمتر از 70 میلی‌گرم درصد نباشد)
-
قبل از افطار (حداکثر 120 میلی‌گرم درصد)
-
2 ساعت بعد از افطار (حداکثر 160 میلی‌گرم درصد)
در
صورتی که مقدار قند خون این افراد در محدوده مقادیر ذکر شده در بالا قرار
داشته باشد و نیز دچار عوارض پیشرفته دیابت هم نباشند قادر خواهند بود روزه
بگیرند که در آن صورت باید هنگام افطار، قبل از خوردن هر غذایی، قرص خود را
میل کرده و پس از مدتی، شروع به خوردن غذا کنند. هنگام سحر نیز باید مقدار
دارو را تقریباً به نصف کاهش دهند و حتماً فراموش نشود 2 ساعت بعد از افطار
و 2 ساعت بعد از خوردن سحری، قند خون یا قند ادرار خود را آزمایش کنند.
افرادی
که بدون دارو قند خون خود را کنترل می‌نمایند:
ایشان
با مشورت پزشک معالج خود می‌توانند روزه بگیرند. علاوه بر این، باید
مقدار غذای
افطار خود را نیز به 2 تا
3 وعده تقسیم و هنگام افطار، از خوردن همه مواد
غذایی در یک زمان، جداً خودداری کنند.
در هر
حال، نباید فراموش کنید که طی روزه‌داری مقدار کالری دریافتی روزانه باید
به دو سوم مقدار معمول کاهش یابد یعنی: ”یک سوم کمتر از حد معمول، غذا میل
شود.“
شایان
ذکر است که متأسفانه در ایام روزه‌داری، افراد به علت کاهش تحرک جسمی و
پرخوری، دچار افزایش وزن می‌شوند به همین دلیل توصیه می‌کنیم هر 2 تا 3 روز
یک بار وزن خود را اندازه‌گیری نمایند.
